WINGSTABI : Stabilisatie volgens Multiplex

Tegenwoordig zijn gyroscopen niet enkel meer te vinden in helikopters, uiteraard worden ze vaak gebruikt bij multicopters, maar ze zijn nu ook de fixed-wing wereld aan het veroveren.

Gyro's worden reeds sinds tientallen jaren gebruikt in vliegtuigen of zwevers, maar het is slechts sinds minder dan 5 jaar dat ze algemeen gebruikt en aanvaard worden. Gedurende een hele tijd beseften piloten niet wat voor comfort en extra veiligheid een gyro je kan aanbieden. Vanaf de stabilisator die ervoor zorgt dat iemand alleen kan leren vliegen door de bewegingen te gaan beperken en een paniekknop dat het toestel terug recht brengt tot de meest geavanceerde stabilisatiesystemen speciaal ontworpen voor jets waarbij de karakteristieken veranderen ten opzichte van de snelheid, vind je tegenwoordig een uitgebreide keuze van "gyro's" voor vliegtuigen. Multiplex heeft een zeer volledig systeem op de markt gebracht, Wingstabi genaamd.

Veel meer dan een 3-axis Gyro !

Het meerendeel van de 3-axis stabilisatoren voor fixed-wing modellen zijn gelimiteerd tot het analyseren van variaties op de hoogte van de 3 assen en het sturen van bevelen naar één van de assen: hoogteroer, staartroer en rolroeren. We merken zeer snel wat de limieten van zo'n "standaard" gyro zijn, eens we 2 (of meerdere) servo's als aparte kanalen gaan gebruiken, om op die manier de differentiëlen te gaan regelen. Ook als we de rolroeren op ons model ook willen gebruiken als flaps kan de "standaard" stabilisator geen verschil maken tussen het naar beneden gaan van de rolroeren om te remmen (flaps) of het naar beneden gaan om ergens in te draaien merken we dat we alle mix'en moeten beperken tot praktisch geen. De compensaties op dit type gyro's kan ook tot problemen leiden. Met de WingStabi van Multiplex is dit volledig anders. Want de Wingstabi is niet enkel een stabilisator maar ook een programmeerbare interface voor ultra-complete modellen. Met Wingstabi kan je de bewegingen van de servo's beperken en kan je ook de mixing tussen de kanalen beïnvloeden. Je moet met Wingstabi dus geen mixing doen op je zender, alles gebeurt via het Wingstabi platform. Op die manier heb je een hoop meer mogelijkheden dan bij de meeste andere stabilisatoren.

Noteer dat bijkomende kanalen zoals een sleephaak of wielremmen onmiddelijk op de ontvanger mogen worden ingeplugd, zonder via de Wingstabi module te gaan.

Voor Multiplex zenders... Maar ook andere!

Het Wingstabi systeem werd uitgebouwd in 2 grote soorten:

Enkel het Wingstabi stabilisatie syteem, die verbonden moeten worden met een externe ontvanger, waarbij de zender/ontvanger dus van Multiplex kan zijn, maar ook van eender welk ander merk. De enige voorwaarde is dat de ontvanger een "serie" uitgang heeft, wat inhoudt dat alle kanalen door 1 fiche lopen van 3 kabels. Deze systemen zijn compatibel met de Wingstabi stabilisator:

• PPM
• S.BUS (Futaba)
• SRXL (Multiplex)
• SUMD (Graupner)
• SUMO (Graupner)
• UDI (JETI)
• XBUS Mode B (JR)
• S-BUS (HiTEC, FrSky)

Dit type Wingstabi is onderverdeeld in 4 versies: 7, 9, 12 en 16 kanaals. Allen zijn uitgerust met 2 connectoren voor de stroomtoevoer, de 7 en 9-kanaals versies gebruiken hiervoor de standaard universele connectoren en de 12 en 16-kanaals versies gebruiken hiervoor 2 Multiplex connectoren met 6 contact punten en kan veel hogere voltages aan. Op alle Wingstabi's van dit type is er slechts 1 ingang voor het signaal, dat met 1 kabel verbonden is aan de ontvanger en met evenveel uitgangsconnectoren als er kanalen zijn voor het koppelen van de servo's. Een connector maakt het mogelijk Wingstabi aan de computer te koppelen om de programmatie te voltooien.

De Wingstabi Combo's met geïntegreerde ontvanger . Deze zijn dus uiteraard enkel bedoeld voor de Multiplex M-Link zenders. Hier zijn opnieuw dezelfde 4 soorten in : 7, 9, 12 en 16-kanaals, en deze 4 modellen zijn uitgerust met een dubbele ontvanger, werkend in Diversity, met 2 antennes, dat zorgt voor een zeer hoge verbindingskwaliteit.

Hier vinden we uiteraard opnieuw een uitgangsconnector voor elke servo naargelang het aantal kanalen, een USB fiche voor de PC interface en ook 2 voedings-ingangen. Deze zijn opnieuw in de vorm van een standaard servo connector op de 7 en 9-kanaals versies en 2 Multiplex 6-contacten connectoren op de 12 en 16-kanaals versies.

Vier stabilisatie vlucht modi beschikbaar tijdens de vlucht

Door één of twee extra kanalen te gaan gebruiken, kan de piloot tijdens zijn vlucht 4 verschillende vluchtmodi programmeren:

• Geen stabilisatie
• "Schokdempende" stabilisatie: om de effecten van de wind of turbulentie te bestrijden. Het model zal dan het vliegtuig stabiliseren door de bewegingen te counteren, zonder dat de hoogte gelockt is.
• Stabilisatie met gelockte hoogte: Hier zal het model - eens je de sticks lost - alles op alles zetten om de laatst geregistreerde hoogte te behouden. Dit vergemakkelijkt onder andere 3D manoeuvres. Toch is het nog steeds mogelijk de gas volledig op nul te zetten na een stijging van 45°, om hem zo te laten stallen. Hiervoor heb je de nodige ervaring nodig.
• Stabilisatie gericht op de torque-roll. De hoogte-lock wordt hier tot het uiterste gebruikt om het model zeer gemakkelijk verticaal in een hover te houden! Wat vroeger voorbehouden was voor de absolute toppiloten is nu voor ieder van ons toegankelijk.

Programmatie via PC thuis en via Android op het terrein

Ook al is het zeer eenvoudig om de Wingstabi aan een PC te koppelen om een model te programmeren via een USB kabel, is het toch interessant om je settings op punt te zetten op het terrein om zo testjes te kunnen doen en kleine aanpassingen te maken voor alle mogelijke regelingen voor een kanaal of servo. Het zou onhandig zijn om de Wingstabi aan een laptop te moeten hangen op het veld, daarom heeft Multiplex een optie voorzien om via een Bluetooth interface te werken op een Android applicatie die het mogelijk maakt om al je kleine settings draadloos op het veld te kunnen wijzigen!

Een basic programmatie... of niet!

De Wingstabi kan deze 3 types van fixed wing vliegtuigen aan:

• Standaard vleugel tot en met 4 servo's (6 voor een zwever zonder motor) en klassieke staart
• Standaard vleugel tot en met 4 servo's (6 voor een zwever zonder motor) en V-tail
• Delta-wing / Flying wing

Het is mogelijk om voor eerst de dual rates in te stellen voor elke axis op individuele basis en dit voor elkéén van de stabilisatiemodi.

Ook is het mogelijk om onmiddellijk in de programmatie van Wingstabi de mixages te programmeren (en vooral niet in de zender) zoals een compensatie van het hoogteroer wanneer flaps gebruikt worden,... Ook is het mogelijk mixages te programmeren zoals de rolroeren en het richtingsroer.

Het is mogelijk een kanaal aan te spreken om tijdens de vlucht de activiteit van de stabilisatie aan te passen.

En de regelingen van de stabilisatie gaan veel verder dan gewoon de dual rates. Je kan zo ook de manier aanpassen waarop de stabilisatie zich gedraagt wanneer je de sticks lost, om bijvoorbeeld te vermijden dat de rolroeren gaan trillen bij gecompliceerde manoeuvers. Je kan werken met verschillende regelingen, zoals het niveau van hoogtebehoud aan te passen en je manoeuvers te limiteren om zo een zo natuurlijk mogelijke controle te behouden en niet het gevoel te hebben dat je een robot bestuurt.

Dit is een klein voorbeeld van een pagina in het programma, voorbehouden voor de compensatie settings van de roeren (het programma bestaat in meerdere talen)

Het Wingstabi systeem biedt u een arsenaal aan mogelijkheden, die zeker handig kunnen zijn voor verschillende modellen, van trainers tot jets, met daartussen nog grote zwevers, maquettes en natuurlijk 3D modellen. Voor elk type model is er een manier om het gedrag van het toestel radicaal te veranderen en te profiteren van een ultra precieze controle, maar zonder dat de piloot uit zijn comfortzone stapt. De besturing zal altijd perfect natuurlijk aanvoelen en het is nog steeds de piloot die de baan van zijn vliegtuig kiest. De Wingstabi zal enkel de effecten van moeder natuur en de minder interessante aerodynamische aspecten van het toestel en de effecten van het koppel van de motor gaan uitgommen.

Een ongewoon systeem

Zoals je kan zien is de Wingstabi niet zomaar een banale 3-axis gyro, maar een ware assistentie-computer die geïnstalleerd werd in je model en die zo goed als al je settings van je zender gaat vervangen voor zo goed als alle mixages, dual rates en die precies weet welke servo hij moet aansturen om het best mogelijke bestuurscomfort te kunnen garanderen. In feite is het perfect in te beelden dat zelfs de "grote" piloten graag zouden beschikken over deze perfectie op hun lichtere toestellen, omdat je al aan de grote straaljagers en lijnvliegtuigen met elektrische en numerieke besturingen zit om zo een assistentie te mogen verwachten! De modelbouwers zijn soms beter dan vele echte piloten en hier moet je blij om zijn en ervan profiteren!

Produits liés

Bluetooth Modul